Wat is koffie?

Net zoals druiven voor wijn en hop voor bier, groeien koffiebonen aan een plant. Deze plant, ook wel Coffea genoemd, heeft groene bladeren en koffiebesjes. Deze koffiebesjes veranderen van kleur, van groen naar donkerrood, naarmate de plant meer regen en zon heeft gekregen. In zo’n koffiebes zitten een of twee pitten, dat zijn de koffiebonen zoals wij ze kennen.  Deze koffiebonen worden vervolgens verwerkt door koffieboeren, gebrand door een koffiebrander en gemaakt door jou of een barista.

Koffie is een warme drank, die bereid wordt met water en gebrande gemalen koffiebonen.

Waar komt koffie vandaan?

Afrika en Latijns-Amerika zijn de belangrijkste werelddelen waar koffie wordt verbouwd. Uit Kenia, Ethiopië, Brazilië, Colombia, Costa Rica, Guatemala, Nicaragua en Peru komt veel Arabica-koffie, terwijl uit India juist veel Robusta-koffie komt. Ook het Indonesische Java is een belangrijk koffiegebied.

Hoe komen koffiebonen aan hun karakteristieke smaak?

De smaak van koffie wordt bepaald door de soort koffieboon, het terroir (de omgeving waarin de koffie wordt verbouwd), de manier waarop de koffie wordt verzorgd door de koffieboer én uiteindelijk hoe de boon wordt geroosterd en geblend.

Dat ‘terroir’, een woord dat ook in de wijnwereld veel wordt gebruikt, beïnvloedt op verschillende manieren de smaak: bijvoorbeeld de soort grond, de hoogte en het klimaat. De kwaliteit en het type grond is heel bepalend voor de smaak.

Hetzelfde type koffie dat wordt verbouwd op dezelfde hoogte en in hetzelfde klimaat, maar op een ander soort grond, levert tóch een andere smaak op! Interessant feitje: koffie van hoge kwaliteit groeit bijvoorbeeld over het algemeen op grote hoogte.

En tot slot het klimaat: de hoeveelheid regen beïnvloedt namelijk ook de koffiesmaak. Een constante warme (maar niet bloedhete) temperatuur, weinig wind en veel regen is het optimale weertje voor koffie.

Wie heeft Specialty Coffee bedacht?

Voor het eerst werd de term Specialty Coffee gebruikt door een dame, genaamd Erna Knutsen (1921- 2018), in 1974. Definitie was simpel: bepaalde microklimaten zorgen voor unieke smaakeigenschappen. Deze unieke smaken komen voort uit het terroir (lees: grond, ligging, zonuren, regenuren & hoogte) waarin de koffieplant is verbouwd.

Specialty coffee is kwalitatief hoogwaardige koffie met unieke smaakeigenschappen.

Cuppen

Specialty coffee wordt beoordeeld door middel van een cupping. Cuppen betekent simpel gezegd “het proeven van koffie”. De SCA heeft een gestandaardiseerde methode opgesteld met 11 criteria waaraan specialty coffee moet voldoen. Niet iedereen mag trouwens specialty coffee beoordelen. De cuppers zijn mensen die ervaren proevers zijn en/of een Q-graders certificaat hebben. Aan de hand van 11 criteria wordt de koffie beoordeeld en krijgt per criteria een aantal punten toegekend. In totaal zijn er 100 punten te scoren.